Het verhaal van Astrid

In februari 2005 kreeg ik mijn eerste satijncavia in huis. Dit was geen vooraf gemaakte keuze; ik bezocht een vriendin die op kleine schaal cavia’s fokte en in haar stalletje werd ik op slag verliefd op Lynn, een 5 maanden oude gladhaar cavia. Mijn kennis van cavia-rassen en –beharing was niet zo groot – ik hoorde dat ze een “satijn”cavia was, maar dat zei me niet zo veel. Lynn was de cavia die ik wilde hebben en daar ging het me om, niet om het etiketje dat erbij scheen te horen.

Overigens werd me door mijn vriendin wel duidelijk gemaakt dat Lynn niet zwanger mocht raken, want dat zou haar conditie en gezondheid kunnen schaden. Een vriendinnetje voor Lynn was gelukkig in hetzelfde stalletje te vinden, zodat Lynn niet in haar eentje zou hoeven te verhuizen. Na goede verzorgings­adviezen en de belofte dat ik altijd bij mijn vriendin terecht kon voor advies, kwam Lynn samen met haar vriendinnetje Jennie bij ons wonen.

Toen maakte ik pas echt kennis met het fenomeen “satijn”. De volgende dag ging ik op internet op zoek naar meer informatie. Wat ik aan informatie vond, zorgde ervoor dat mijn blijdschap om Lynn’s komst voor enige tijd omsloeg in bezorgdheid over hoe het haar zou vergaan: waar ik ook op “satijncavia” zocht, kwam ik akelige verhalen tegen over een ziekte die vaak bij deze cavia’s wordt geconstateerd: Osteodystrofie, OD of satijnziekte. Ik heb een aantal dagen “met een steen in mijn maag” rondgelopen; zorgen om mijn lieve kleine Lynn, die misschien wel niet oud zou worden en een serieus risico liep een akelige, pijnlijke en uiteindelijk dodelijke ziekte te ontwikkelen, alleen door het feit dat het in haar genen zit.

Gelukkig kwam ik bij mijn zoektocht op internet Caviarusthuis Knoevel tegen; na registratie bij het forum bleken er meer mensen te zijn die een satijncavia hadden en, hoewel er heel verdrietige verhalen te lezen waren over dieren die ziek waren geworden en eraan waren bezweken, bleek ook dat OD zich niet altijd op een jonge leeftijd openbaart. Dat gaf mij weer hoop: het zou tenslotte kunnen zijn dat Lynn misschien wel niet ziek zou worden, of in ieder geval pas op late leeftijd.

Inmiddels zijn we drie jaar verder; Lynn is nu bijna 3 ½ jaar oud en gelukkig heeft zij nog geen echte tekenen van OD. Lynn is nog niet geröntgend omdat er nog geen aanleiding is om aan te nemen dat ze OD heeft; wel is ze door de dierenarts nagekeken op verdikkingen in de kaken (in geringe mate op te merken bij haar) en bij de heupen (niet op te merken op dit moment).

Zij is een cavia die dagelijks extra zorg geeft: valt ze niet af? Eet ze wel goed? Vertoont ze tekenen van pijn? Ik let op haar extra, iedere dag weer, om bij het eerste teken van problemen in te kunnen grijpen. Ze is gelukkig een behoorlijk stevige, sterke cavia, maar wat bij haar extra opvalt is dat ze een extreem nerveuze cavia is. Iedere verandering, verplaatsing, reizen, gebeurtenis die anders dan gewoon is, is voor haar een aanleiding tot afvallen, tot verandering in haar gedrag en tot onrust die nog lang nawerkt.

Mijn vriendin heeft Lynn in een nestje getroffen, zonder bewust op satijn te fokken. Integendeel, zij probeerde satijn te vermijden bij het fokken omdat ze tessels fokte, die juist stevig en ruw haar moeten hebben in plaats van het zachte haar van een satijn. Eén van de dieren in de stal moet de satijnfactor gehad hebben, waarschijnlijk een cavia afkomstig uit Duitsland. Deze vriendin heeft geen uitgebreide satijnervaring, maar ze vertelde me wel dat de haar bekende satijnen allemaal nerveuze dieren waren.

Tot zover mijn ervaring met Lynn, die nu gelukkig al drie jaar bij ons woont.

Het werk van Desiree Riemersma van Knoevel voor oude en zieke (satijn)cavia’s heeft, sinds mijn eerste contact via het forum en de Knoevelfestijndagen, grote indruk op me gemaakt. Desiree zet zich enorm in voor kwetsbare dieren die niet voor zichzelf kunnen opkomen en, in het bijzonder bij satijncavia’s, die het slachtoffer zijn van het doorfokken met dieren op speciale eigenschappen.

Toen in november 2007 in mijn huis een plekje vrijkwam voor een cavia, omdat Jennie overleed, heb ik Desiree gevraagd of ik een opvangcavia van haar mocht meenemen. Nadat ik haar had verteld over de cavia’s, waarbij deze opvangcavia zou kunnen wonen, kreeg ik van Desiree een cavia mee: Flora Morgaine (roepnaam Floortje).

Floortje is een coronet satijncavia, ongeveer 1 jaar oud en nog zonder tekenen van OD. Ze is door één van de forumleden van een tentoonstelling meegenomen, waar ze te koop zat. Zo kon voorkomen worden dat Floortje bij een nietsvermoedende eigenaar terechtkwam. Van haar achtergrond weet ik niets. Ik ben heel blij dat ze bij ons mag wonen en ik zal haar zo goed mogelijk verzorgen. Weer zit ik te duimen en te hopen dat ze nog lang gezond en pijnvrij mag leven, zonder OD te ontwikkelen. Ook voor Floortje blijft echter de zorg, die er elke dag is: valt ze niet af, eet ze wel goed, vertoont ze geen tekenen van pijn?

Mijn ervaringen tot nu toe met satijntjes Lynn en Floortje vallen héél gunstig uit vergeleken met wat Desiree al vele jaren meemaakt met de satijncavia’s die zij in haar huis opvangt en verzorgt totdat het niet meer gaat.

Zelf fok ik bewust in het geheel niet met cavia’s. Er zijn al genoeg dieren op de wereld die een goed huis nodig hebben; ik wil er niet aan bijdragen door mijn dieren nestjes te laten krijgen. Ik heb nog vier cavia’s (geen satijnen), alle vier gekomen via dezelfde vriendin, omdat ik ze een thuis kon bieden. Die worden natuurlijk ook elke dag in de gaten gehouden; dat moet bij cavia’s nou eenmaal omdat ze in geval van ziekte of probleem in enorm korte tijd erg achteruit gaan in conditie. Toch is er voor mij een duidelijk verschil tussen cavia’s met gewone beharing en satijnbeharing: de satijncavia’s zijn kwetsbaarder.

Dankzij Knoevel, Desiree en de mede-forumleden, heb ik veel geleerd over de verzorging van cavia’s en over satijncavia’s in het bijzonder. Zonder die kennis had ik niet kunnen begrijpen wat er mis ging (en ingrijpen waar nodig) toen Lynn een paar maanden geleden ineens achteruit ging. Ze was niet echt doodziek, maar ze voelde zich toch slecht genoeg om niet te eten. Vloeibare voeding en kruidenformules hebben haar er weer bovenop geholpen na een paar dagen, gelukkig. Ze was echter wel 200 gr afgevallen en in de vijf maanden die sindsdien zijn voorbijgegaan, is ze nog steeds maar 100 gr bijgekomen.

Bij twee andere cavia’s in ons huis is ongeveer hetzelfde gebeurd, met het belangrijke verschil dat zij na herstel snel weer tot hun normale gewicht zijn aangekomen.

Dat bedoel ik met “kwetsbaar” – mijn ervaring is dat deze satijn minder sterk is dan mijn andere cavia’s met gewone beharing; triest voor de cavia en ook zorgelijk voor mij.

Slachtoffers van de satijnfok zijn de cavia’s én hun verzorgers: pijn, bezorgdheid en verdriet zijn het gevolg ervan – dat is mijn trieste conclusie tot nu toe.